Вітаем Вас на сайце народнага паэта Беларусі Пятруся Ўстінавіча Броўкі.
Пятрусь Броўка - паэтычны летапісец народнага жыцця, таленавіты паэт, творчая індывідуальнасць якога складвалася пад уплывам паслякастрычніцкага часу. Ён — сын складанай эпохі, што ўвабрала ў сябе стваральныя і разбуральныя пачаткі, вучыла верыць у нерэальнае, утапічнае, а затым — расчароўвацца ў ім. Гэта была эпоха, калі ад народа замоўчвалася злачыннасць улады, калі чалавека спрабавалі ператварыць у паслухмяны вінцік дзяржавы. Але разам з тым Кастрычніцкая рэвалюцыя адкрыла дзверы ў свет інтэлекту і мастацтва дзецям вёскі, сфарміравала іх аблічча, настроіла на высокую хвалю эмацыянальнага захаплення новым жыцём. П. Броўка, спасцігаючы скрутны час, памыляўся і сам, не страчваючы веры ў лепшае, у канчатковую справядлівасць і гуманізм.
Сябры, для Вас мы сабралі на гэтым сайце вершы Пятруся Броўкі, біяграфічныя звесткі, а таксама рэцэнзіі на творы паэта.
Сайт створаны ў межах Нацыянальнага Паэтычнага Парталу.
Дзе дваццаць год таму назад
Ляжаў дзірван акамянелы, —
Расцвіў прыгожы, буйны сад,
Паплыў удаль, як ветразь белы...
Нямала тут вясновых дзён
Папрацавалі слаўна людзі,
Каб кожнай яблыняю ён
Усхваляваў нам сёння грудзі.
Ён так святло сваё разліў,
Глядзіш, нацешыцца няможна...
— А ты хоць дрэва пасадзіў? —
Няхай сябе спытае кожны.
Сягоння ў народа
Прыгожыя мары,
Навокал сады расцвілі...
А помніш, мой дружа,
Пажары, пажары,
Як бомбы над намі гулі.
Мы бачылі гора,
Мы зносілі раны,
I слёзы ліліся ракой...
А помніш, выходзілі
Мы партызаніць,
На смелы збіраліся бой.
Раслі і мужнелі
Атрады, брыгады,
Суровы і грозны быў час...
Ты помніш напады,
Жалезку, засады,
Як беглі фашысты ад нас.
Мы катаў разбілі,
Засеялі поле,
Навокал сады расцвілі...
Клянёмся, што болей
Фашыстам ніколі
Не быць на савецкай зямлі!
Мая айчына —
Поле, нівы,
Над Нёманам зялёны гай,
Прыгожы Брэст і Мінск шумлівы —
Ўся Беларусь ад краю ў край.
Люблю яе бары, азёры...
Ды як бы іх ні шанаваў,
Калі б не знаў другіх прастораў, —
Напэўна б я засумаваў.
Я палюбіў навечна,
Шчыра
Алтай, Палтаўшчыну і Крым...
Ад Ленінграда да Паміра,
Радзіма, ў сэрцы ты маім!
Не ўсе мне ў памяці гады,
Малыя
Год не падлічалі.
Адно я помню, што тады
Мы ўлетку многа галадалі.
Як свіран вымелі нашчэнт
I не знайшлі
Нідзе нічога,
Рашыў сямейны наш савет
Напражыць бобу маладога.
Паслалі бабку ў агарод.
Пайшла,
Узняўшыся праз сілу,
Пускаць няспелае ды ў блот
За грэх цяжкі яна лічыла.
Не першы ж выпадак такі.
Нарвала,
Сумная, прысела,
Шаптала, лушчачы струкі,
Я частаваўся, хоць нясмела...
Глядзеў на бабчын хмуры лоб,
Мне жалем
Вочы засцілала,
Не знаў я, слёзы, а ці боб
Яна ў кашы перабірала.
Што ні ўбачыш, не пазнаеш.
Што ж ты, Месяц, вырабляеш?
Ты на небе, як ліхтарык,
Вокны ж свецяцца ў пажары.
Пагляджу — зямля не тая.
Часам здасца — залатая.
Запаліў жучка ты, мошку,
На раку паслаў дарожку,
Сад абсыпаў срабрынёю.
Што ж ты нарабіў са мною?
Ночка зорамі іскрыцца.
Не ляжыцца мне, не спіцца.
Супакою я не маю,
Усё хаджу, яе шукаю...
Не відаць жа на сцяжынках —
Пасвяці яшчэ часінку.
Не адмоў жа ты мне ў ласцы.
Можа, выплыве, што ў казцы?
Суседзяў ведаў я такіх,
Што на сябе маліліся,
А мы з табой не галубкі, —
Мы часта і сварыліся.
Ці шмат няшчырасці цаны?..
Хай звонку ўсё ў іх ладнае.
А мы не ведалі маны,
Кахалі па-сапраўднаму.
Прыгледзь за іх размоваю
Да прыкрасці ласкаваю, —
Слюнявяць, шэпчуць. Словы іх
Агідна-саладжавыя.
А мы прайшлі жыццёвы час,
Было між намі рознае,
Мы цалаваліся не раз
З прысмакам солі слёзнае.
I мусім шчыра гаварыць —
Трапляла й недарэчнае,
Ды ў нас нічым не астудзіць
Гарачыні сардэчнае.
Ва усiх свой густ. Спрачацца можам,
Iсцi да згоды пакрысе,
Але на тым, што ёсць прыгожа,
Часцей згаджаемся мы ўсе.
Што мерай вымярэння служыць?
Няма адзiнай меры тут.
Бывае так: сiвы, нядужы...
— Якi прыгожы! — кажа люд.
Глядзiш — з нябёс не рваў ён зорак,
Маўчун, цiхоня цэлы век.
Мы ж прыглядаемся, гаворым:
— Якi прыгожы чалавек!
Бывае ж так —
Глядзiш, красуня
Размалявана, што бяда,
А хто спазнае, толькi сплюне
I адвярнецца, бо брыда!
Мы аб прыгожым заўжды марым,
Але да нас да ўсiх дайшло:
Прыгожыя — не толькi тварам,
А тыя, ў кiм душы святло.
Устае наш дзень вясенні
З перамогай на заходзе.
Возьмем сеўні,
Возьмем сеўні,
Час на поле нам выходзіць!
Грайце ж вы, вятры-гарністы,
Шмат герояў стрэнуць хаты,
Зернем чыстым,
Зернем чыстым
Загудзіць наш край багата.
Чуем родных, сэрцам чуем —
Хутка вернуцца шляхамі.
Рунь густую,
Рунь густую
Ім рассцелем дыванамі.
Як толькі прыйдзе дзень вясновы
I стане возера сінець,
Я, хоць рыбак не адмысловы,
Люблю за вудачкай сядзець.
Гляджу ў ваду. Ды то ж не жарты
Уклейкі, плоткі, галаўні,
Язі паважныя і карпы,
Што тыя зебры, — акуні.
Як непаседы, верхаводкі
Падскокваюць, вада ў кругах.
Стары шчупак падводнай лодкай
Стаіўся хіжа ў чаратах.
Мянтуз выходзіць палахліва
На шыр з затопленых асок.
Чаму ж такі я нешчаслівы —
Не ўзварухнецца паплавок.
Іду дамоў з пустым праз поле.
Сцяжынка ўсыпана расой.
Жыццё! Я дзякую, што здолеў
Тваёй нацешыцца красой!
Рассунуўшы сосны
Плячамі, што волат,
Пад Мінскам ўздымаецца
Трактарагорад.
Высока кавальскія цэхі
Пасталі
На месцы, дзе немцаў
Ў кацёл заціскалі.
[...]
На новай будове
Працуюць заўзята
Са ўсёй Беларусі
Хлапцы і дзяўчаты.
Хоць многія з іх
Маладыя гадамі,
Але ўжо выдатнымі
Сталі майстрамі.
Слухмяна ім кельма,
I цесля,
I молат...
Тут будзе збудованы
Трактарагорад.
Ўзнімецца горад
У працы няспыннай,
I трактары пойдуць
Шляхамі краіны.
I будуць на полі
Калгасным гадамі
Ад Мінска-сталіцы
Яны пасланцамі.
Хацеў бы часіны такой прычакаць,
Каб суддзяў пабачыў я гэтак:
Сядзяць —
Задаволена ў залу глядзяць,
I сэрцы іх шчасцем сагрэты.
Забытыя словы: прысуд і турма,
Не чутна аб кары ні разу,
Не то што забойцаў —
Зладзеяў няма,
Няма ўжо ніякай абразы.
Даўно ужо суддзі не чуюць маны,
Не знаюць зняваг і рабункаў,
Не справы злачынстваў прад імі відны,
А кветкі і горы дарункаў.
Чаго ж тады суддзям сядзець за сталом,
I што іх за роля такая?
Сягоння за працу,
За песню з агнём
Найлепшых яны адзначаюць.